بسمه تعالی

سوالات کتاب تاریخ تحلیلی صدر اسلام

1-  واژه تاریخ به چه معناست و ابن خلدون در رابطه با تاریخ چه تعریفی ارائه داده است؟

ج) تاریخ از ماده (( اَرَخَ)) یا ((وَرخ)) و به معنای تعیین وقت گرفته شده است.

ابن خلدون ، تاریخ را دانشی سرچشمه گرفته از حکمت و بیانگر سرگذشت ملتها ، سیره پیامبران و سیاست پادشاهان می داند. برخی نیز تاریخ را مجموعه وقایع کره زمین از آغاز پیدایش انسان تاکنون می دانند.

از سوی دیگر می توان گفت : تاریخ مجموعه ای از اطلاعات درباره تاثیر و تاثر انسان است و به طور طبیعی اموری چون هدایت ، گمراهی ، سازندگی ، ویرانی ، رفتارهای عادلانه و ستمکارانه اش را شامل می شود.

2-  تقسيم بندي تاريخ از نظر شهید مطهری را نام برده و شرح دهید.

ج) به دو بخش تاریخ نقلی و تاریخ علمی تقسیم می کند.

تاریخ نقلی یعنی : علم به وقایع و حوادث سپری شده و آگاهی از اوضاع و احوال گذشتگان است زندگی نامه ها ، فتحنامه ها و سیره ها از این نمونه است. علم تاریخ در این معنا ، به یک سلسله امور جزعی و فردی   می پردازد و در واقع علم به بودن هاست ، زیرا به گذشته تعلق دارد.

تاریخ علمی یعنی : مطالعه، بررسی و تحلیل وقایع گذشته و استنباط قواعد و سنت های حاکم بر زندگی گذشتگان. در واقع محتوای تاریخ نقلی (حوادث و وقایع گذشته) مبادی و مقدمات این علم شمرده می شود.

تاریخ علمی برای استنباط قوانین کلی و کشف طبیعت حوادث تاریخی و روابط علت و معلولی آنها سودمند است.

3-  علمیت و فایده تاریخ آن را از نظر قرآن و نهج البلاغه بنویسید.

ج) تاریخ نه مایه سرگرمی بلکه نوعی پل ارتباطی میان نسل های متوالی بشر برای دستیابی به تجربه ها و اندوخته های پشتیبان است. مطالعه تطبیقی و تحلیلی تمدن های گوناگون کوشش برای یافتن رابطه ای علی میان حوادث زنجیره ای تاریخ و دقت در آنچه بر انسانها رفته است ، سرمایه مناسبی است که انسان را در پی ریزی یک زندگی سالم و خردمندانه یاری می رساند.

افزون بر این ، بررسی تاریخ پاسخ به آرزوهای همیشگی انسان است که اسرار دارد از خود و دیگران آگاهی کسب کند ، علل و انگیزه ظهور و سقوط تمدنها را بشناسد ، حق را از باطل تمیز دهد و با راه تکامل و نیکبختی دنیوی و اخروی خود آشنا شود.

دقت در رویکرد تاریخی قرآن و نهج البلاغه به خوبی بیانگر اهمیت ، اعتبار ، فایده و سودمندی علمیت تاریخ است. حتی اگر علمیت را به معنای تجربه پذیری و آزمودنی بدانیم نیز تاریخ از علمیت برخوردار است. از نظر قرآن هم برداشت روایی از یک پدیده طبیعی یا غیر طبیعی یا غیر طبیعی ، یا نقل رفتار و کنش و واکنش یک شخصیت خوب یا بد ، مرد یا زن ، یاگزارش یک فتح یا شکست ، کامیابی یا ناکامی یک قوم یا جامعه و یا فرهنگ و تمدن ( تاریخ نقلی) مهم است و هم تحلیل ساختارها ، بررسی علل وقوع حوادث و شناختن و شناساندن زمینه ها و علل بروز حوادث و پدیده ها و پیامدهای آن (تاریخ تحلیلی) چنانکه کشف قوانین حاکم بر وقایع تاریخی و تبیین کم و کیف تکرار آنها (فلسفه تاریخ) نیز مورد اهتمام قرآن کریم و سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه است.

4-  حضرت علی (ع) به امام حسن (ع) در رابطه با تاریخ و گذشتگان چه فرموده است؟

ج)  " فرزندم ، هرچند من عمر همه کسانی که پیش از من زیسته اند ، سپری نکردم، در اعمال آنها نگریسته و در اخبارشان اندیسیده ام. برای شناخت تاریخ آنچنان در آثارشان به تفکر پرداخته ام که چون یکی از آنها شده ام. به سبب آگاهی از سرگذشت آنان ، گویا با همه آنها ، از اولین فرد تا آخرینشان زندگی کرده ، زلال و پاکی زندگانی آنان را از تیرگی های آن و سودمندی اش را از زیان آن بازشناخته ام "

5- فلسفه تاریخ سنن و عوامل محرک آن را شرح دهید.

ج) فلسفه تاریخ عهده دار علت بررسی حقیقت و علت وجودی تحولات ، کشف سنن حاکم بر آنها، تعیین منازل برجسته حرکت تاریخ ، تبیین روشهای پژوهش تاریخ و همچنین ارزیابی و دستاورد این این       پدیده هاست با شناخت این قوانین است که می توان تاریخ کنونی را به فرمان آورد و گذشته را چراغ راه آینده قرار داد.

این حقیقت که صحنه تاریخ چون دیگر صحنه های جهان به وسیله قوانین و سنن مربوط به خود آباد و سرسبز است در قرآن کریم به روشنی بیان گردیده است.

آیاتی که از مرگ و زندگی جوامع، فراگیر بودن کیفر این جهانی و نابودی جامعه ها و امتها بر اثر طرد پیامبران پرده بر می دارد، نظریه قانونمندی تاریخ را مطرح می کند آیاتی که درباره سنت های ملل پیشین و استثنا ناپذیری آن، پیوند زیربناها و روبناها ، مبارزه پیامبران با رفاه طلبان نازپرور، رابطه چیرگی ستم و نابودی جامعه، ارتباط اجرای اوامر الهی و فراوانی برکات و تولید سخن می گوید.

دسته دیگری از آیات به منظور بیدار سازی و تربیت انسان علیه نظریه تصادفی دانستن وقایع تاریخی و نیز قضا و قدری بودن آن موضع می گیرد و انسان را تشویق می کند تا با گردش در جهان و مطالعه سرگذشت ملتها، راز سعادت و انحطاط  را کشف و ساز و کار حرکت به سوی آینده را خردمندانه تدبیر کند. بعنوان نمونه قرآن می فرماید چه قریه هایی را که بخاطر خو گرفتن به فساد و رفاه برانداختیم – ندیدی که خدا با قوم عاد چه کرد؟- فرعونیان آنگاه که در شهرها طغیان کردند و فساد را بعپه اوج رساندنیدند در این هنگام خدا عذاب را بر آنان فرو ریخت. و... این آیات نشان می دهد هرجا که فساد به اوج رسد باید انتظار فاجعه داشت؛ یا وقتی رفاه و فراوانی روزی و امنیت شیاسی راه را به کفران تضییع نعمت باز کرد، باید منتظر تنگی معیشت و ناامنی و ترس بود.

  علی (ع) در نهج البلاغه می فرماید از سختی ها و تنگی هایی که تبهکاری گذشتگان برای آنان پیش رود    بر حذر باشید و روزهای فراخی و روزهای تنگی زندگی را در نظر آورید و از سرگذشتی مشابه سرگذشت آنان بهراسید و وقتی به حالات گوناگون آنان می اندیشید، بنگرید که چه بود که برای آنان عزت آورد و دشمنانشان را دور کرد و عافیت را بر آنان سایه افکن ساخت و زندگی شان را وفور نعمت داد و شرافت و کرامت به آنان بخشید؛ تا شما هم همان را پیش گیرید. این عامل چیری جز نفی پراکندگی و و اتفاق بر پیوستگی و توصیه و ترغیب وحدت نبود.

آنچه پشت آنان را شکست و بازوی کفایتشان را ویران کرد، دوری دلها و کینه توزی ها و تفرقه طلبی ها و برادر کشی ها و رو در روی هم ایستادن ها بود و شما از اینها بپرهیزید.

6- اهمیت و ارزش تاریخ اسلام را بنویسید.   

ج) آگاهی از تاریخ اسلام و بارور نگاه داشتن این میراث فرهنگی در پیروزی انقلاب اثری بنیادین دارد تلاش دولت های استکباری در جهت تغییر زبان، آداب و رسوم ملل مسلمان برای از بین بردن همین حافظه تاریخی و خود آگاهی مسلمانان بوده است. زیرا یاد آوری روزهای عظمت و قدرت مسلمانان زیر سلطه و تحقیر شده را از نیروی امید برخوردار می سازد مکتب شعب ابیطالب و مقاومت حضرت محمد (ص) در آغاز نهضت به حرکتهای اصلاحی و رهایی بخش درس ایستادگی و نهراسیدن از توطئه ها و محاصره ها می دهد.

 

7- اهمیت و ارزش تاریخ اسلام افزون بر مکتب مقاومت شعب ابیطالب و مقاومت حضرت محمد (ص) در آغاز نهضت را بنویسید.

1-   اثبات مسئله وحی و پیوستگی پیامبر خدا (ص) با منبع لایزال الهی و معجزه جاودان وی.

2-   آگاهی از راز و رمز توفیق پیامبر اکرم (ص) در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی و دگرگون ساختن بنیاد قبیله ای جاهلیت و تبدیل آن به یک حکومت منسجم، پویا و زنده.

3-   دستیابی بخش گسترده ای از مبانی نظری و سنت عملی پیامبر خدا (ص) و ائمه اطهار (ع) در        عرصه های فرهنگی ، معنوی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی.

4-   شناخت احکام شرعی، چگونگی و مراحل وجوب و مشروعیت آنها.

5-   و در نهایت از آنجا که سرنوشت مردم مسلمان ایران با سرنوشت و فرهنگ این آب و خاک گره خورده و اسلام و ارزشهای دینی مبنا و رمز ماندگاری فرهنگ این ملت و سرزمین شمرده می شود وظیفه ملی ماست که از پیشینه آنچه سرنوشت ملی و مذهبی ما بر آن استوار است آگاهی یابیم.

افزون بر آنچه در رابطه با اهمیت تاریخ ذکر شد اهمیت تاریخ اسلام از منظر تاریخ نگاری عبارت است از:

1-   قداست دانش و ارزش والای آن در اسلام.

2-   موضع تصدیقی قرآن در برابر انبیای پیشین و اصول و مبانی تعلیماتی آنان.

3-   ترغیب و تشویق های قرآن درباره سیر و مطالعه در زمین و کشف فلسفه تاریخ و عبرت گیری از سرنوشت منکران، تکذیب کنندگان، باطل گرایان و ...

4-   لزوم بهره گیری از سیره معصومان، به عنوان اسوه و الگوهای کامل دین، و گسترش اسلام

5-   اهتمام فرمانروایان به ماندگاری حکومت خویش و ارائه تصویری مناسب از خود.

6-   ورود ملت های گوناگون جهان به آیین اسلام و داد ستد فرهنگی با دیگر اقوام و ملل.

8- مهمترین اسباب تحریف تاریخ اسلام را بنویسید.

ج) 1- فاصله زمانی میان مورخ و پدیده ها : با توجه به شیوه نقل برخی از مورخان، که هدفشان ثبت گزارش ها بود و به درستی و نادرستی آن اهمیت نمی دادند، احتمال تحقق این نوع تحریف بیشتر است.

2- اختلاف امت و پیدایش فرقه ها : اختلاف امت اسلام و گرایش های فرقه ای و در نتیجه انگیزه های غیر حق طلبانه برخی مورخان، آفت دیگری است که همواره چهره تاریخ اسلام را مخدوش کرده است. تحریف واقعیات معاصر هر مورخ به نفع حزب و گروه خود و تفسیر و تطبیق رویدادهای گذشته به سود جریان حاکم آفتی است که کمتر تاریخ را رها کرده است.

3- تعصب : عقاید مذهبی و گرایش های نژادپرستانه مورخ چنان در نوشتن تاریخ تاثیر دارد که یافتن گزارش تاریخی تهی از تعصب دشوار است.

4-   فشار فرمانروایان : پیوسته خود دوستی در انسانها مشکل ساز بوده است و در فرمانروایان آفتی بزرگ است و پیامد هایی ناگوار است. فشار حاکمان عموی و عباسی در برخی زمانها چنان بود که هرکس حدیثی درباره فضیلت علی (ع) و فرزندانش نقل می کرد با شدید ترین شکنجه ها روبرو می شد.

5-   استفاده ناروای برخی ازدانشمندان اهل کتاب از کم اطلاعی خلفا و اطرافیان آنها : این گروه از عالمان می کوشیدند مانند مانند افسانه ها و مطالب بی اساس (اسرائیلیات) آیین اسلام را بی اعتبار سازند. دشمنی و کینه توزی افرادی چون کعب الاحبار- ابو هریره- وحب ابن منبه و سیف ابن عمر نسبت دادن حوادث دروغین و خلاف و عقل و منطق به اسلام آفتی بود که چهره اسلام را تاکنون غبار آلود و مشوش کرده است. از ابن ابی العوجا مانوی مذهب چنان نقل شده است که گفت : من و حماد ابن زید 4000 حدیث که حلال را حرام و حرام را حلال می ساخت، می ساخت وارد دین کردیم.

6-   منع تدوین حدیث توسط خلفا : منع نگارش و جمع آوری حدیث از زمان خلیفه اول آغاز شد و بخشنامه خلیفه دوم در سوزاندن و نابود ساختن احادیث چنان شدید بود که حتی بعد از مرگ وی کسی جرأت نداشت حدیثی از پیامبر (ص) نقل کند. این منع در زمان خلافت امام علی (ع) ولی پس از شهادت وی تا زمان عمر بن عبدالعزیز ادامه یافت.

9- ضرورت بحث و بررسی جهان در آستانه بعثت چیست؟

ج) اسلام با رخداد عظیم بعثت پیامبر خدا حضرت محمد (ص) متولد شد. با این تولد تاریخ پر ماجرای انسان در بستری نو، به راه خویش ادامه داد. ارزیابی همه جانبه این تحول بدون شناسایی وضعیت جوامع پیش از بعثت میسر نیست زیرا تا باورها، فرهنگ و تمدن، آداب و سنن جوامع کهن شناخته نشود، میزان تاثیر آیین نو آشکار نمی گردد. بدین ترتیب آگاهی از وضعیت برخی از جوامع آن روزگار و بویژه محیط پیدایش اسلام  ( جزیره العرب) برای شناخت هرچه بهتر دوران رسالت و تعالیم اسلام و پاسخگویی به ادعای کسانی که اغلب احکام اسلام را برگرفته از شریعت یهود یا عادات و آداب زمان جاهلیت عرب و یا نتیجه معاشرت با برخی از افراد خاص می دانند، ضروری است.

10- وضعیت سیاسی جزیره العرب را نام برده و شرح دهید :

ج) 1- عرب بائده (بادیه نشینان) : مراد قبایلی است که سالها قبل از ظهور اسلام به سبب نافرمانی بوسیله بلاهای آسمانی از میان رفتند.

2- عرب عاربه ( شهرنشین) : قبایلی که در یمن و دیگر نقاط جنوبی عربستان زندگی می کردند. قبایل فراوان این منطقه قبایل اوس و خزرج بودند که در آغاز اسلام دو قبیله بزرگ در مدینه بودند و نصب خود را به یعر بن قحطان فرزند گنجم حضرت نوح می رساندند. وقتی از تمدن عرب پیش از اسلام گفتگو می شود بیشتر عرب عاربه مراد است.

3- عرب مستعربه (عدنانیان) : قبیله هایی که از طریق عدنان و با چند واسطه از فرزندان حضرت اسماعیل (ع) شمرده می شوند و قبیله قریش در این گروه جای دارد.

نبود فرهنگ واحد و ایدئولوژی مشترک میان این قیله ها، نبود راههای مناسب ارتباطی، عامل جغرافیا و دوری مسافت میان مناطق مسکونی و محدودیت منابع اقتصادی سبب پراکندگی و استقرار نیافتن حاکمیت قانون و نظم سیاسی فراگیر در جزیره العرب بود. صحرانشینان و شهر نشینان عرب پیرو نظام قبیله بودند و سه رکن نسب- حسب- عصب در این قبایل حاکم بود و بر اساس حسب و نسب تمام افراد باید از شناسنامه قبیله ای و فضایل و مفاخر قبیله آگاه باشند و بر اساس عصب و عرق قبیله ای همه در ساختار قبیله محو بودند.

11- با توجه به توجیه و ادعای اینکه زنده به گور کردن دختران فقط عرب عشایر و بیابانگرد بوده، در میان جوامع شهرنشین و جود نداشته و زن مانند حضرت خدیجه از منزلت والایی برخوردار بود، برخی اسناد و موارد را بنویسید.

ج) 1- پیامبر اکرم (ص) نخستین پیام عقبه با یثربیان یکی از مواد آن را خو داری از زنده به گور گردن فرزندان قرار داد. ( سال 12 بعثت).

2- نقل شده قیس بن عاصم که اسلام آورد به پیامبر (ص) عرض کرد که در زمان جاهلیت 8 دختر خود را زنده به گور کردهام و اکنون پشیمانم چگونه جبران کنم؟ حضرت فرمود به جای آنها برده ای آزاد کن. گفت : شتران زیادی دارم فرمود: اگر خواستی به جای هر یک شتری قربانی کن.

3- خداوند متعال یکی از شرایط بیعت زنان با پیامبر (ص) را پرهیز از کشتن فرزندان می داند در قران کریم ضمن بیان رسم دختر کشی حتی در میان زنان ممتاز مکه اشاره شده است - زنان به خاطر نجات از سرافکندگی خویش نزد شوهرانشان اقدام به نابودی نوزادان دختر می کردند.

 

 

12- وضعیت معاش عرب ها در دوران قبل از اسلام را با ذکر فرمایش علی (ع) شرح دهید.

ج) " خدا محمد (ص) را فرستاد تا مردم را بترساند و فرمان خدا را چنانکه باید ریاند. در آن زمان شما ای قوم عرب بدترین آیین را برگزیده بودید. در بین سنگ های خشن و مارهای گزنده می خوابیدید. از آب تیره می نوشیدید. غذای خوبی نداشتید. خون یکدیگر را می ریختید.پیوند تان را از خویشان می بریدید و جنگ می کردید."

13- امام علی (ع) در تبیین کیفیت دین ورزی عرب جاهلی چه می فرماید؟

ج) و شما قوم عرب بدترین دین را داشتید... در میان شما بت ها افراشته و گناهان بال شما را بسته بود.

"خداوند سبحان حضرت محمد (ص) را در حالی برانگیخت که مردم روی زمین دارای مذاهب پراکنده، خواسته های ضد و نقیض و گروههای متفرق بودند. دسته ای خدا را با مخلوقش تشبیه می کردند، گروهی ملحد و منکر بودند و جمعی معبود هایی جز خدای یگانه داشتند. اما او آنها را از گمراهی رهانید و از جهالت نجات بخشید."

14- تاریخ جاهلیت و مفهوم آن را بنویسید.

ج) واژه جاهلیت از ریشه جهل است ولی از کتب لغت چنان بر می آید که مراد از آن تنها نادانی نیست و حماقت، سفاهت و بی خردی را نیز در برمی گیرد. قرآن کریم جاهل را پیوسته نادان نمی داند و از برخی آیات استفاده می شود که هر انسان متکبر و خود رای جاهل است. بدین ترتیب جاهلیت دورانی است که زندگی مردم از ارزشهای معقول، موازین فرهنگی منطقی و باورهای معنوی و امیدوار کننده تهی باشد.

واژه جاهلیت نخستین بار به وسیله قرآن در خصوص زندگی مردمان قبل از بعثت به کار رفته است. از این روی حدود زمانی روزگار جاهلیت پیش از اسلام 150 تا 200 سال قبل از بعثت و حدود مکانی آن را شبه جزیره عربستان دانسته اند. با توجه به شیوه برخورد قرآن کریم بعید است بتوان جاهلیت را نام زمان، مردم قبیله یا گروه خاص دانست هر چند که محدوده زمانی و مکانی یاد شده مصداق کامل جاهلیت است. زیرا بیشتر مردم این منطقه با اینکه در سرزمین شیخ انبیا و بزرگترین صاحبان اندیشه توحیدی چون ابراهیم خلیل زندگی می کردند، دچار شرک و تاریک اندیشی بودند.

15- چهار مصداق روشن جاهلیت در قرآن کریم را بنویسید.

ج) 1- پیروی از حکم و حکومت ناحق ، رفتار خلاف قانون الهی و مبتنی بر هوا و هوس و روی گردانی از دستورات الهی، که مورد نهی قرار گرفته است. (حکم الجاهلیه)

2- بی توجهی به وعده و وعیدهای خداوند و بد اندیشی درباره افعال الهی، که درباره گروهی از یاران پیامبر است که با اکراه و نفاق، در جنگ احد شرکت کرده بودند. (ظن الجاهلیه)

3- بی پروایی زنان در جامعه و نمایاندن زیور و آرایش های زنانه، که در هشدار به زنان پیامبر (ص) و جلوه گری آنان است. ( تبرج الجاهلیه)

4- تاکید بر خواسته های نابجا، تعصب درباره آگاهی های ناچیز و جانبداری بی دلیل از عقاید و اندیشه ها.  ( حمیه الجاهلیه)

16- علاوه بر کاربرد لفظ جاهلیت، در قرآن کریم به چه الفاظ دیگری درباره جاهلیت اشاره شده است؟

در قرآن کریم بارها به عقاید، احکام و نیز اخلاق ناپسند جاهلی و جاهلیت اشاره شده که این عقاید جاهلی در کنار بت پرستی کیش اغلب مردم جزیره العرب بوده است. می گفتند ما بت ها را نمی پرستیم مگر از آن روی که ما را به خداوند نزدیک می کند- قائل بودند که خداوند فرزندانی دختر دارد و بعضی فرشتگان دختران خدا هستند. – دیگر اینکه می گفتند جز همین زندگی دنیوی ما، زندگی دیگری نیست. ما زنده  می شویم و می میریم و ما را جز طبیعت (دهر) نابود نمی کند.- قربانی ای که با نام غیر خدا ذبح می شد.- خودن مردار، گوشت خوک، خون، نیم خورده حیوان درنده، همه احکامی است که در جاهلیت روا  بوده و قرآن آنها را حرام و منع نموده است.

17- از دیدگاه امام علی (ع) مصادیق جاهلیت کدام است؟

ج) از نظر امام علی (ع) ؛ لجاجت در برابر حق، حمیت و تعصب بیجا و شیطانی، خود پسندی و غرور، ترک اندیشه و دین فهمی، به کار نبردن گوهر خرد در خدا شناسی، میراث دار فرهنگ منحط گذشته بودن و پیروی از پیشوایان ستمگر که بر اساس تعصب جاهلی حکم می رانند، از نمود های جاهلیت است.

امام علی (ع) در خطبه ای دیگر درباره حالات و ویژگی های مردمان دوران جاهلیت در آستانه بعثت       می فرماید: در آن دوران ملت ها در خوابی عمیق فرو رفته بودند. فتنه و فساد جهان را فرا گرفته بود. کارهای خلاف میان مردم منتشر شده و امور زندگی از هم گسیخته بود. آتش جنگ ها زبانه می کشید و دنیا بی نور و پر از نیرنگ بود. ... نشانه های هدایت به کهنگی گراییده و پرچم های هلاکت و بدبختی آشکار شده بود. دنیا با چهره زشت و بدنما به اهلش می نگریست و خشم آلود با خواستگارانش روبرو می شد. میوه دنیای آن روز فتنه و آشوب، غذایش مردار بود. درون وحشت و اضطراب ، در بیرون شمشیر حکومت        می کرد.

به خدا سوگند، ... اینکه بی تردید، آشوبی سهمگین، که افسار گسیخته و بی بند و باری نشانه آن است تهدیدتان می کند و در کار فرود آمدن است. هرگز مباد که شما را به اوضاعی بفریبد که مغروران تاریخ را بفریفت.

در خطبه دیگر می فرماید: هرگز مباد که شما نیز چونان جفا پیشگان جاهلیت باشید که نه در دین ژرف نگر بودند و نه از خدا اندیشه ای داشتند. ... .

18- عوامل شکست و سقوط ساسانیان را ذکر نمایید.

ج) 1- بیدادگری شاهان ساسانی.  2- تجمل پرستی زمامداران.  3- وجود امتیازات طبقاتی بسیار خشن در جامعه.  4- گرایش به انشعاب مذهبی در عصر ساسانی.  5- آشفتگی در نظام حکومت ساسانی.  6- نداشتن پایگاه مردمی دولت ساسانی.

(حکومت موروثی بود و دیگران هوای آن را در سر نمی پروراندند، ولی اعضای همان خاندان در تصاحب این مقام به جان هم می افتادند. گاه پدری پسرش را نابینا می ساخت و می کشت و زمانی پسری شکم پدر را می درید و گاه کودتا ها و آشوب های پیاپی مملکت را چنان به هرج و مرج می کشاند که در فاصله 4 سال 10 پادشاه زن و مرد به سلطنت می رسیدند. درباریان ساسانی خصوصا خسرو پرویز در خوشگذرانی افراط می کرد و علاقه وافری به زر اندوزی داشتند و... )

19- درباره کودکی و نوجوانی پیامبر اکرم (ص) آنچه می دانید بنویسید.

ج) عبدالمطلب از میان اصیل ترین خانواده ها، سعادتمند ترین بانوی جهان، آمنه را برای فرزندش عبدالله برگزید و پیامبر اکرم (ص) در 17 ربیع الاول سال 570 میلادی (عام الفیل) با حوادثی شگرف دیده به جهان گشود.

عبدالمطلب، جد اول پیامبر (ص) که به بخشندگی، نیکوکاری، و دستگیری افتادگان شهرت داشت یادگار عبدالله را شاید به علت ناکافی بودن شیر آمنه و یا به رسم بزرگان عرب همراه حلیمه سعدیه از قبیله      
ادامه مطلب